1.0
PENGENALAN
Menurut Xubuntu
(2008) kanak-kanak istimewa adalah sebahagian daripada mereka yang tergolong
dalam kumpulan Orang Kurang Upaya (OKU), iaitu seseorang yang tidak
berupaya menentukan sendiri bagi memperoleh sepenuhnya, atau sebahagian
daripada keperluan biasa seseorang individu, dan tidak dapat hidup
bermasyarakat sama ada dari segi fizikal, atau mental, dan berlaku sama ada
sejak dilahirkan, ataupun sesudah itu.
Terdapat enam
kategori orang kurang upaya yang turut melibatkan kanak-kanak, iaitu:
1.1
Kurang Upaya Pendengaran
Kurang upaya pendengaran termasuk
pekak dan bisu.
1.2 Kurang
Upaya Penglihatan
Kurang upaya penglihatan
termasuk rabun dan buta.
1.3 Kurang
Upaya Fizikal
Kurang upaya fizikal
merupakan kecacatan anggota badan misalnya penyakit polio, kudung, distrofi
otot, dan sebagainya.
1.4 Celebral
Palsy
Cerebral palsy meliputi
hemiplegia (sebelah badan), diplegia (kedua belah kaki) dan kuadriplegia
(kedua-dua belah tangan dan kaki).
1.5 Masalah
Pembelajaran
Masalah pembelajaran
merupakan lewat perkembangan bagi kanak-kanak berusia bawah tiga tahun; Sindrom
Down, autisme, ADHD, terencat akal (berusia lebih tiga tahun), dan masalah lain
seperti disleksia, dispraksia, diskakulia, dan lain-lain.
1.6 Lain-lain
Lain-lain bermaksud
kecacatan menurut diagnosis perubatan yang merangkumi semua masalah kurang
upaya.
Kanak-kanak istimewa
sering dikaitkan dengan ketakupayaan pembelajaran. Sebenarnya, ketakupayaan
pembelajaran bukanlah bermaksud mereka bodoh, lembab, malas, atau mempunyai
tahap kecerdasan yang rendah. Ia juga bukanlah berlaku akibat daripada
perbezaan budaya, status sosial, kekangan ekonomi dan pengaruh
persekitaran. Ketakupayaan pembelajaran bermaksud masalah khusus di dalam
otak kanak-kanak ini, yang menjejaskan cara mereka memproses dan bertindak
balas terhadap sesuatu maklumat. Kertas kerja ini akan membincangkan
definisi, ciri-ciri dan punca-punca serta memberi statistik mengenai
ketidakupayaan disleksia, dispraksia, autisme, sindrom rett, sindrom asperger
dan sindrom down.
2.0
DISLEKSIA
Perkataan “disleksia”
(dyslexia) adalah hasil gabuangan dua perkataan Yunani iaitu “Dys” yang
bermaksud kesukaran dan “Lexis” bermaksud perkataan. Dengan kata lain,
disleksia membawa maksud kesukaran menggunakan perkataan. Istilah ‘buta
huruf’ juga digunakan untuk kategori ini. Perkataan “dislekia” telah diperkenalkan
oleh seorang professor, yang juga merupkan seorang pakar perubatan dan ahli
ophthalmologi, dari Berlin pada tahun 1887. (Hammond dan Hugges, 1996 dalam SpeEd,
2007)
Menurut World
Federation Of Neurology (1968), ‘disleksia ialah satu gangguan dalam
kanak-kanak yang telah menerima pendidikan biasa namun tidak memperolehi
kemahiran bahasa, bacaan, menulis dan ejaan yang setaraf umurnya’. (SpeEd,
2007)
Selain disleksia,
terdapat juga beberapa perkataan lain yang berkaitan dengan disleksia.
Antaranya ialah diskalkulia, disgrafia dan diapraksia. Diskalkulia
terjadi apabila kanak-kanak bermasalah dalam pengiraan ataupun matematik.
Manakala disgrafia berlaku apabila kanak-kanak bahasa dan dispraksia terjadi apabila
kanak-kanak bermasalah dalam koordinasi motor-mata-tangan.
Menurut Sariah Amirin
(2000) kanak-kanak disleksia membingungkan. Mereka dilihat cerdik dan
berkemampuan, segar dan berminat, mempunyai kemahiran lisan yang baik
tetapi kemahiran membaca dan menulis mereka
lemah daripada yang dijangkakan. Biasanya kanak-kanak ini akan dianggap
tidak menumpukan perhatian, malas atau cuai.
2.1
Definisi Disleksia
Disleksia membawa
maksud yang berbeza bagi setiap orang. Terdapat penulis atau pengkaji yang
mendefinisikan disleksia dari segi semua aspek bahasa, iaitu dari segi
pendengaran, pertuturan, pembacaan dan penulisan. Terdapat juga yang
memberi maksud disleksia dari segi pembacaan sahaja.
Kebayakkan penulis
dan pengkaji menakrif disleksia dari segi pembacaan. Orton (1937)
mendefinisikan disleksia sebagai satu keadaan di mana pembacaan kanak-kanak
tidak sama seperti kanak-kanak yang lain, iaitu kanak-kanak tersebut membaca
lebih lambat daripada kanak-kanak yang sebaya dengannya. Cara pembacaan
kanak-kanak disleksia termasuk pembacaan terbalik dan juga keliru antara
perkataan-perkataan yang biasa. Beliau memberi contoh perkataan “saw”
akan dibaca sebagai “was”. Disebabkan kanak-kanak disleksia sering
membaca terbalik, beliau mencadang perkataan “strephosymbolia” yang membawa
maksud ‘simbol terbalik’. (Goldberg et al., 1983) Høien dan Lundberg
(1989) juga memberi maksud yang hampir sama, iaitu disleksia merupakan
kekurangan fonologik khusus yang dicirikan dengan kelambatan yang luar biasa
dalam penukaran ortografi bahasa tulisan kepada fonologi yang setara. (Hugdahl
& Heiervang, 2003) Ortografi melibatkan satu sistem yang mengaitkan
bunyi dengan simbol-simbol penulisan. Ia merupakan kajian bahasa yang
melibatkan huruf-huruf dan ejaan. (Merriam-webster, 2008) Harm dan
Seidenberg (1999) juga mengaitkan disleksia dengan pembacaan. Mereka
menyatakan bahawa disleksia merupakan kegagalan untuk memperoleh
kemahiran-kemahiran membaca yang setaraf umur kanak-kanak walaupun terdapat
peluang-peluang pembelajaran. Menurut mereka, definisi ini mencadangkan bahawa
disleksia adalah jelas apabila pembacaan dan ejaan tidak berkembang dengan
sepenuhnya atau berkembang dengan susah. (Breznitz et al., 2003) Menurut
Csépe (2003) disleksia, yang juga dikenali sebagai “reading disorder” (RD),
merupakan kecacatan khusus dalam kemahiran membaca. Menurut beliau lagi,
kebanyakkan kes disleksia mempunyai kesan yang berpanjangan sepanjang hidup
seseorang individu. Pakar psikiatrik kanak-kanak, Dr. Tjhin Wiguna juga
menyatakan bahawa disleksia merupakan salah satu jenis kesulitan pembelajaran
spesifik yang juga disebut sebagai kesulitan membaca. (Kompas CyberMedia, 2004)
Namun begitu,
terdapat juga penulis dan pengkaji yang mendefinisikan disleksia dari sudut
semua kemahiran bahasa, iaitu dari segi pendengaran, pertuturan, pembacaan dan
penulisan. Tetapi jarang pendengaran akan termasuk dalam definisi
disleksia. Namun, menurut Goldberg et al. (1983) disleksia merupakan satu
gangguan dalam satu atau lebih proses psikologi asas yang melibatkan pemahaman
atau penggunaan bahasa; sama ada pertuturan atau penulisan; dan juga
ketidakupayaan untuk mendengar, berfikir, bercakap, menulis, mengeja atau
pengiraan. Kanak-kanak yang mempunyai gangguan pembelajaran ini mungkin
mempunyai perbezaan antara pencapaiannya dan kebolehan mental dari segi
bercakap, mendengar, menulis, kemahiran asas membaca, pemahaman, pengiraan
matematik dan penaakulan matematik. Selain itu, disleksia juga adalah
satu masalah pembelajaran iaitu kesukaran mengenal huruf, membaca, menulis,
mendengar dan bercakap disebalik pengajaran yang cukup dan peluang budaya yang
sempurna. Sebenarnya masalah ini bukanlah satu penyakit dan ia tidak memerlukan
ubat untuk mengubatinya, sebaliknya dengan program pendidikan yang sesuai
masalah ini dapat dikurangkan. Disleksia juga bukan disebabkan kecerdasan yang
lemah serta penglihatan tetapi seseorang disleksia tidak mengecam sesuatu dalam
keadaan terbalik. (SpeEd, 2007)
Pada kebiasaanya,
disleksia tidak akan termasuk masalah pendengaran. Biasanya, selain
pembacaan, ejaan dan penulisan juga yang termasuk dalam definisi
disleksia. Seperto definisi disleksia menurut Critchley (1970),
disleksia adalah kesulitan untuk membaca, menulis, dan mengeja, tanpa gangguan
sensori perifer. ‘Tanpa gangguan sensori perifer’ bermaksud kanak-kanak
disleksia tidak mempunyai kekurangan pendengaran atau penglihatan, kognitif
yang rendah, masalah emosi atau kurang bermotivasi. (Kompas CyberMedia,
2004) Thomson (1990) juga mendefinisikan disleksia sebagai “masalah
perkataan” yang tidak terhad kepada pembacaan sahaja tetapi merangkumi masalah
ejaan, menulis dan aspek bahasa yang lain. Menurut Pierangelo (1996)
disleksia merupakan kesukaran menggunakan perkataan. Beliau juga menyatakan
bahawa disleksia ialah golongan yang sukar dalam mengenal huruf, membaca,
menulis mengeja dan memahami teks bacaan. Ia merupakan ketidakupayaan atau
masalah pembelajaran yang khusus dan teruk. (Sri Cempaka, 2007) Word
Federation of Neurology (1998) pula menyatakan bahawa disleksia ialah satu ‘disorder’
dalam kanak-kanak yang telah menerima pendidikan biasa, tidak memperolehi
kemahiran bahasa, bacaan dan ejaan yang setaraf intelek.
Walaubagaimana pun,
terdapat juga kenyataan bahawa kanak-kanak disleksia mempunyai kemahiran dan
bakat-bakat lain disebalik malasah pembelajaran mereka tersebut. Sariah
Amirin (2000) memberi maksud disleksia sebagai kesukaran pembelajaran yang
spesifik yang disebabkan oleh kelewatan perkembangan menyeluruh. Kanak-kanak
disleksia susah menguasai kemahiran membaca dan menulis, tetapi merek memiliki
bakat, kepintaran, atau kecerdasan yang lain. Hal ini disebabkan oleh
perbezaan dalam cara otak memproses maklumat, terutama sekali berkenaan dengan
bunyi, simbol dan makna. Untung S. Drazat (2006) menyatakan bahawa
disleksia adalah sejenis kesulitan pembelajaran yang ditanda dengan kesulitan
membaca. Beberapa kanak-kanak yang mengalami disleksia juga
berkemungkinan mengalami kesulitan menulis, dan kadang-kala juga kesulitan
berbicara atau berhitung. Beliau menyambung bahawa ramai kanak-kanak
disleksia mempunyai potensi untuk berprestasi yang amat luar biasa dan
mempunyai kecekapan mental yang tinggi.
2.2
Ciri-ciri Kanak-kanak Disleksia
Menurut Sri Cempaka
(2007), secara umumny, antara ciri-ciri kanak-kanak disleksia ialah mereka
sangat menumpukan perhatian dan komited tetapi gagal. Mereka pandai
dalam bidang seni. Semasa membaca, mereka perlu menggunakan jari untuk
membaca dan juga untuk mengira. Kanak-kanak disleksia minat belajar
dan nampak pandai, namun mereka lemah dalam pelajaran kerana sukar untuk
dikuasai. Jika mereka gagal disekolah, mereka akan sangat kecewa. Selain
itu, mereka selalu jatuh (clumsy) dan terlupa nama benda-benda. Mereka juga
sering berhadapan dengan bentuk emosi yang tidak menentu (moody) tanpa
sebab-sebab tertentu. Sri Cempaka juga memberi ciri-ciri secara khusus
berdasarkan kemahiran-kemahiran asas bahasa, namun ciri-ciri ini akan
dibincangkan kemudian, iaitu daripada 2.2.2 sehingga 2.2.7. Ciri-ciri
yang ditulis diberi oleh Sri Cempaka (2007) dan akan ditambah dengan ciri-ciri
oleh pengkaji dan penulis lain.
Selain Sri Cempaka, SpeEd.
(2007) memberi ciri-ciri dalam kanak-kanak prasekolah. Guru-guru
prasekolah boleh menggunakan tanda-tanda ini untuk mengenal pasti kanak-kanak
disleksia. Antara tanda-tanda kanak-kanak prasekolah ialah kemahiran
bertutur mereka lambat dan mereka sukar memahami arahan. Selain itu
mereka suka mengganti perkataan dan hiperaktif. Kemahiran motor kasar dan
motor halus mereka lemah. Sebagai contoh, mereka sentiasa melanggar barang di
sekitar mereka dan sukar membaling atau menangkap bola. Contoh untuk motor
hauls yang lemah, mereka tidak dapat memegang alat tulis atau tidak boleh
menggunting. (Sariah Amirin, 2000) Mereka juga seringkali terlupa nama
benda-benda atau pelajaran yang dipelajari. Selain daripada itu, mereka
suka mendengar bacaan tetapi tidak berminat membaca sendiri. Mereka sifat
ingin tahu tinggi, berminat terhadap pekara baru dan suka bertanya banyak
soalan.
2.2.1
Otak Kanak-kanak Disleksia
Sariah Amirin (2000)
memberi ciri-ciri kanak-kanak disleksia daari segi otak mereka. Otak
manusia terbahagi kepada dua sfera, kanak dan kiri. Sfera sebelah kiri
digunakan untuk penggunaan bahasa, pemikiran logik, susunan dan struktur.
Manakala sfera sebelah kanan digunakan untuk visual, daya kreatif, dan
kemahiran seni. Kebanyakan orang dapat mengembangkan kedua-dua jenis
kemahiran tetapi pada kebiasaannya satu bahagian otak akan menjadi lebih
dominan. Orang disleksik lazimnya cenderung menggunakan otak kanan.
Cara berfikir dan belajar mereka berlainan. Mereka berbakat kreatif atau
seni, walaupun mereka lemah dalam kemahiran bahasa, logik, turutan dan
struktur. Menurut Sariah Amirin (2000) lagi, cara orang disleksia
memerhati dan berfikir boleh dianggap satu “anugerah” dan bukannya satu
masalah.
2.2.2
Masalah Pendengaran
Dari segi mendengar,
mereka kelihatan seperti tidak mendengar (Sri Cempaka, 2007) atau tidak
mempedulikan (SpeEd, 2007). Hal ini kerana mereka lambat dalam memproses
maklumat mereka terima. Maka, mereka tidak akan melakukan arahan yang
diberi oleh guru, terutamanya jika arahan tersebut terlalu panjang.
Mereka juga tidak akan menyusun sesuatu mengikut susunan, contoh melakukan
arahan mengikut urutan. Namun, mereka suka mendengar bacaan tetapi tidak
berminat untuk membaca sendiri.
2.2.3
Masalah Pertuturan
Dari segi pertutran
pula, mereka menghadapi kesukaran bertutur dan juga mempunyai kesukaran untuk
mengeluarkan atau memilih perkataan yang sesuai semasa bercakap bagi
menyampaikan maksudnya. (Untung S. Drazat, 2006) Hal ini mungkin kerana
perkembangan pertuturan dan bahasa yang lambat. Selain itu, bahasa lisan
lebih baik daripada penulisan. Mereka suka belajar dengan irama
kanak-kanak “nursery rhymes”.
2.2.4
Masalah Mengeja
Menurut SpeEd (2007)
kelemahan mengeja akan menyebabkan kebolehan untuk menyampaikan pengetahuan
yang diperolehi adalah terhad. Untuk tempoh jangka masa yang panjang,
kelemahan dalam proses mengeja akan memberi kesan terhadap kelemahan membaca
dan memulis. Timbulnya masalah ini adalah berpunca daripada
masalah-masalah awalan seperti terdapatnya kekeliruan dalam mengenal pasti
huruf-huruf seperti: ‘m’ – ‘w’, ‘y’ – ‘g’ – ‘j’, ‘u’ – ‘n’,’m’ – ‘n’, ‘c’ –
‘e’, ‘p’ – ‘q’, ‘h’ – ‘n’ dan ‘b’ – ‘d’. Selain itu, terdapat juga kekeliruan
dalam membunyikan huruf seperti ‘t’ - ‘h’ dan ‘f’ - ‘v’. Hal ini akan
menyebabkan mereka kelihatan seperti tidak berhati-hati apabila mengeja. (Sri
Cempaka, 2007)
Pengeliruan huruf
akan menyebabkan kemahiran mengeja kanak-kanak lemah dan ejaan mereka
sering tidak konsisten. Mereka tidak boleh mengeja perkataan asas dan
mudah yang seharusnya boleh dieja oleh seseorang murid mengikut umur
mereka. Tahap perbendaharaan kata mereka lemah. Contohnya murid
tahun 1 sepatutnya boleh mengeja perbendaharaan kata mudah seperti baju, muka,
emak, nama sendiri dan lain-lain lagi.
Mereka keliru antara
perkataan yang hampir sama, contoh ‘buah’ dan ‘bahu’. Mereka juga keliru
huruf atau bunyi abjad yang hampir sama dalam suku kata, contohnya ‘almari’
dan ‘lamari’. Selain itu, mereka menggbungkan suku kata secara terbalik,
contohnya ‘baju’ menjadi ‘juba’ dan juga salah menyusun abjad dalam perkataan,
seperti ‘sabun’ menjadi ‘basun’.
2.2.5
Masalah Membaca
Disleksia biasanya
dikaitkan dengan membaca. Kanak-kanak yang mengalami disleksia mempunyai
kemahiran membaca lemah. Kemampuan pembacaan kanak-kanak disleksia tidak
setaraf dengan kemampuan kanak-kanak seusianya. (Tjhin Wiguna dalam Kompas
CyberMedia, 2004) Apabila mereka membaca, mereka teragak-agak walaupun
mereka menggunakan jari untuk menolong mereka membaca. Kadangkala cara
membaca mereka seperti mereka gagap. (Tjhin Wiguna dalam Kompas CyberMedia,
2004) Mereka sukar memahami dan menggunakan teks bacaan. Mereka
juga lemah atau tidak pandai menggunakan intonasi dan ekspresi yang sesuai.Intonasi
mereka akan turun dan naik mengikut gerak hati mereka. (Tjhin Wiguna dalam Kompas
CyberMedia, 2004) Selain itu, apabila membaca mereka tidak menghiraukan
tanda baca dan suka menambah perkataan pada bacaannya. Mereka juga sering
melangkau baris semasa membaca dan salah sebut perkataan, terutamanya perkataan
yang tidak biasa digunakan. Terdapat juga kanak-kanak yang pura-pura
membaca buku berpandukan gambar yang dilihat atau mereka ciptakan.
Masalah yang paling
terkenal dengan disleksia ialah kanak-kanak sentiasa keliru dengan perkataan
dan huruf yang kelihatan sama. Mereka akan membaca perkataan terbalik,
contoh seperti ‘batu’ menjadi ‘tuba’, ‘gula’ menjadi ‘lagu’ dan
sebagainya. Selain pembalik perkataan, mereka juga terbalik dalam konsep
ruang. Misalnya, mereka keliru terhadap pemahaman konsep atas dan bawah, depan
dan belakang dan sebagainya. (Tjhin Wiguna dalam Kompas CyberMedia,
2004) Selain itu, mereka juga keliru kedudukan huruf dalam perkataan,
seperti ‘makan’ menjadi ‘makna’; dan keliru antara perkataan bahasa Inggeris
dan bahasa Melayu yang hampir sama, seperti ‘jam’ dan ‘jem’, ‘cat’ (kucing) dan
‘cat’ dan lain-lain. Penambahan dan pengurangkan huruf juga berlaku,
contohnya ‘bulan’ menjadi ‘bulang’ dan ‘bunga’ menjadi ‘buna’. Kadangkala huruf
vokal yang mereka baca tidak jelas atau mereka mengganti konsonan. (Untung S.
Drazat, 2006)
Orton mencatat bahawa
banyak anak disleksia yang kidal atau ambidextrous, iaitu dapat
menggunakan kedua belah tangan untuk menulis, akan seringkali membaca dari
kanan ke kiri. (Untung S. Drazat, 2006) Contohnya, ‘Pada masa yang sama’
akan menjadi ‘Dapa sama yang masa’. (SpeEd, 2007)
2.2.6
Masalah Menulis
Kanak-kanak disleksia
tidak suka menulis. Mereka menulis lebih lambat berbanding dengan rakan
sebaya mereka. Sewaktu menulis, mereka sering mengigit jari atau pen dan
tenung buku seperti tidak faham. Mereka akan menekan pencil semasa
menulis. Mereka sukar menulis atau memindahkan maklumat ke atas
kertas. Hal ini keranan apabila mereka cuba menulis dan mengeja apa yang
difikirkan, mereka tidak dapat pindahkan fikiran mereka daripada otak kepada
tangan. Kadangkala mereka perlu fikir begitu lama susunan huruf sehingga
mereka lupa apa yang mereka sedang cuba menulis. (Sariah Amirin, 2000) Hal ini
juga akan menyebabkan mereka sukar menyalin maklumat atau meniru dari papan
tulis atau buku teks serta yang dikatakan atau disebut oleh guru. Mereka
akan meninggalkan atau menyelit perkataan dan juga meninggalkan atau
menyelitkan huruf serta selalu terpaksa menyalin daripada rakan.
Bentuk penulisan
mereka berbeza-beza. Mereka juga mengalami kesukaran untuk memegang pensel dan
tidak dapat menulis mengikut garisan yang disediakan. (SpeEd, 2007) Tulisan
mereka amat sukar dibaca dan tidak kemas. Mereka akan menulis terbalik,
iaitu dari kanan ke kiri (SpeEd, 2007) dengan bentuk abjad yang tidak jelas dan
mereka juga kerap menggunakan pemadam semasa menulis. Selain itu, mereka
lemah atau tidak pandai menggunakan tanda baca atau huruf besar. Mereka
biasanya tidak akan memulakan huruf besar dipermulaan ayat dan sering campurkan
huruf besar dengan huruf kecil dalam sebuah perkataan. Apabila menulis
ayat, terdapat kanak-kanak yang tidak menjarakkan perkataan dalam sebuah ayat: Sayasukabermain.
Terdapat juga kanak-kanak yang menjarakkan perkataan dengan salah: Say asu
kaberm ain. Selain itu, kanak-kanak ini juga cenderung menulis perkataan
yang pelik-pelik dan keliru dengan perkataan pendek seperti ia, dia, ini dan
sebagainya.
2.2.7
Masalah Matematik dan Nombor
Sama seperti,
kanak-kanak keliru antara huruf yang hampir sama, kanak-kanak disleksia juga
keliru dengan nombor yang sama bentuk, contohnya: 3 – 5 – 8, 9 – 6 (Sri
Cempaka, 2007) dan 2 – 5 (Untung S. Drazat, 2006) Selain itu, mereka juga
terbalik susunan nombor, contoh 45 menjadi 54.
Kanak-kanak ini juga
menghadapi kesukaran dalam pembelajaran yang berkaitan dengan matematik mental.
(SpeEd, 2007) Mereka keliru atau tidak memahami tanda-tanda dan
simbol-simbol matematik, contohnya: +, - dan =.
Selain itu, mereka keliru dengan konsep masa, waktu dan konsep wang.
Mereka sukar dalam menyusun atur maklumat, seperti hari-hari dalam seminggu dan
bulan-bulan dalam tahun dan sukar mempelajari sifir matematik.
2.3
Punca-punca Disleksia
Mengikut Mercer
(1997), Hammond dan Hughes (19960 dan Spaafford dan Grosser (1996) terdapat
tiga punca disleksia. (SpeEd, 2007)
2.3.1
Keturunan atau Genetik
Masalah disleksia
boleh diwarisi, cuma darjah keterukan disleksia yang dialami mungkin berbeza.
(Sri Cempaka, 2007) Kebanyakan kes, terdapat beberapa ahli keluarga yang
mengalami masalah yang sama. Menurut seorang pakar pediatrik neurologi di
Hospital Kuala Lumpur, Dr. Ahmad Rithauddin bin Mohamed (n.d.), jika dalam
kalangan keluarga tersebut, salah seorang antara adik-beradik yang mempunyai
disleksia, maka ibu mempunyai risiko 40% untuk melahirkan kanak-kanak yang
disleksia. Manakala, jika ibu atau bapa yang mempunyai disleksia, anak
yang dilahirkan 25-50% berkemungkinan mempunyai disleksia juga. Selain
itu, kajian telah membuktikan disleksia yang disebabkan oleh kromosom 15, 1 dan
16 diwarisi secara turun-temurun (British Psychological Society, 1991 dan
Hammond dan Hughes, 1996 dalam Sri Cempaka, 2007)
2.3.2
Biologi
Punca biologi
bermaksud kesukaran ibu semasa bayi dilahirkan seperti lahir tidak cukup bulan,
kekurangan oksigen semasa dilahirkan atau komplikasi yang dihadapi ibu semasa
proses kelahiran. Kesemua faktor ini berkemungkinan menyebabkan
ketidaksempurnaan perkembangan pada otak yang menyebabkan kanak-kanak tersebut
menghadapi masalah disleksia (Hammond dan Hughes, 1996 dalam Sri Cempaka, 2007)
Sebahagian daripada kerosakan otak mungkin menyebabkan kanak-kanak ini
mengalami masalah belajar. (SpeEd, 2007) Dejerine (1892) telah membuat
kesimpulan bahawa disleksia adalah berpunca daripada kerosakan pada ‘Corpus
Callosum’ dan ‘Visual Cortex’ dalam otak manusia. (Sri Cempaka, 2007) Corpus
callosum merupakan kumpulan-kumpulan saraf yang menghubungkan dua
hemisfera otak. (Tobin, 2007) Manakala, Visual Cortex merupakan
bahagian belakang otak yang juga dikenali sebagai occipital lobe dan
melibatkan penglihatan, walaupun dilihat jauh daripada kedudukan mata.
(Perkins, 2007)
2.3.3
Kematangan
Terdapat kanak-kanak
yang lambat perkembangnya pada bahagian tertentu dalam sistem saraf.
Biasanya terdapat perbezaan dalam perkembangan sistem saraf manusia. Terdapat
kanak-kanak yang lebih lambat perkembangannya pada bahagian-bahagian tertentu
dalam sistem saraf jika dibandingkan dengan rakan sebayanya. (Sri Cempaka,
2007). Pada kebiasannya kanak-kanak lelaki lambat matang daripada kanak-kanak
permepuan. Perkembangan kematangan kanak-kanak lelaki secara umumnya berlaku
secara mendadak dan tidak berperingkat seperti kanak-kanak perempuan. (Sri
Cempaka, 2007) Kelewatan kematangan pada kanak-kanak merupakan salah satu
kemungkinan punca disleksia. (SpeEd, 2007)
2.4
Statistik Disleksia
Menurut Smythe et al.
(2004) dalam bukunya International Book of Dyslexia: A Cross-Language
Comparison and Practice Guide, peratusan kanak-kanak disleksia di Malaysia
hanya 5%. Manakala di Singapura, hanya 3.3% kanak-kanak mempunyai
disleksia. Di tempat-tempat lain di Asia, seperti di Jepun, peratusan
juga adalah rendah, iaitu 6% sahaja. Namun, di negara-negara barat,
seperti di USA dan Finland, peratusan adalah tinggi, iaitu 8.5% dan 10%
masing-masing.
Menurut Tjhin Wiguna
(Kompas CyberMedia, 2004), disleksia lebih banyak dijumpa pada kanak-kanak lelaki
berbanding dengan kanak-kanak perempuan. Katanya, "Dulu memang ada
pendapat yang mengaitkan dengan adanya kekurangan hormon testosteron pada janin
lelaki semasa dalam kandungan. Kekurangan hormon dikaitkan dengan terjadinya
gangguan perkembangan bahagian otak sebelah kiri yang memang diatur oleh hormon
ini, yang akan mengakibatkan disleksia di kemudian hari".
Namun beliau
menyambung, bahawa sekarang dalam penelitian epidemiologi yang baru, nisbah
disleksia pada kanak-kanak lelaki dan kanak-kanak perempuan adalah seimbang.
Walaupun demikian, di sekolah kanak-kanak lelaki yang mempunyai disleksia lebih
mudah dikesan. Hal ini kerana kanak-kanak lelaki hiperaktif, sukar
memberi perhatian dan mempunyai masalah atau gangguan tingkah laku.
3.0
DYSPRKSIA
Menurut Puti Anggraeni (2008), dispraksia berasal dari bahasa Yunani, iaitu
perkataan “Dys” yang bermaksud tidak mudah atau sulit dan “praxis” yang
bermaksud bertindak atau melakukan. Nama-nama lain bg dispraksia
ialahDevelopment Co-ordination Disorder (DCD), Perceptuo-Motor
Dysfunction, dan Motor Learning Disability. Pada zaman dulu,
dispraksia lebih dikenal dengan nama Clumsy Child Syndrome.
Berdasarkan kajian, gangguan ini boleh diturunkan dalam keluarga.
Ramai orang sering kali salah persepsi dan salah paham ketika menemui anak-anak
yang sukar berbicara atau mengeja. Secara umumnya, kanak-kanak seperti
ini dianggap sebagai disleksia padahal mungkin dapat saja yang terjadi adalah
sebenarnya kanak-kanak tersebut mengidap dispraksia. (Kirby, 1999 & Puti
Anggraeni, 2008) Dispraksia merupakan ‘a hidden handicap’, iaitu gangguan
yang tidak jelas terlihat kerana kanak-kanak dispraksia kelihatan sama seperti
kanak-kanak yang biasa. (Kirby, 1999) Kirby (1999) menceritakan
bahawa kanak-kanak ini sering dilihat oleh guru dan rakan-rakan mereka sebagai
cuai (clumsy), malas dan juga tidak pandai. Namun begitu, kanak-kanak ini
mempunyai kecerdasan yang biasa atau luar biasa berbanding dengan rakan sebaya
meraka.
3.1
Definisi Dispraksia
Kebanyakkan definisi
yang berkait dengan dispraksia, berkenaan dengan koordinasi motor.
Menurut Kirby (1999), dispraksia merupakan keadaan yang disebabkan
ketidakupayaan koordinasi dan merupakan ketidakupayaan yang tidak jelas
dilihat. Kanak-kanak yang mempunyai dispraksia mungkin mempunyai masalah untuk
menangkap bola dan juga tulisan mereka tidak teratur. Portwood (2000),
juga memberi kenyataan yang sama, iaitu, dispraksia berkaitan dengan
ketidakupayaan koordinasi motor. Beliau menyatakan bahawa dispraksia juga
dikenali sebagai Development Co-ordination Disorder (DVD). Menurut
Xubuntu (2008) pula, dispraksia merupakan satu ketakupayaan pembelajaran yang
melibatkan masalah dengan gerakan anggota tubuh.
National Center for
Learning Disabilities (2008) pula mendefinisikan dispraksia sebagai
istilah yang merujuk kepada ketidakupayaan yang khusus dalam bahagian
perkembangan kemahiran motor. Individu yang mempunyai dispraksia
mempunyai masalah dalam merancang dan melakukan tugas-tugas yang melibatkan
motor, terutamanya motor halus. Menurut Puti Anggraeni (2008), dispraksia
adalah gangguan atau ketidakmatangan kanak-kanak dalam mengkoordinasi gerakan
akibat kurang mampunya otak memproses maklumat sehingga mesej-mesej daripada
otak tidak sampai ke bahagian-bahagian badan yang perlu bertindak balas.
Dispraksia mempengaruhi setiap pergerakan seseorang individu. Hal ini
menyebabkan timbulnya kesulitan dalam berfikir dan melakukan tugas-tugas motor
atau sensori.
Namun begitu, tedapat
juga pengkaji yang tidak mengaitkan dispraksia dengan koordinasi motor.
Puti Anggraeni (2008) menulis bahawa Belinda Hill, seorang speech
pathologist di Australian Dyspraxia Support Group and Resource Centre,
menyatakan bahawa dispraksia bukanlah gangguan yang terjadi pada otot dan
gangguan kecerdasan walaupun akibatnya mempengaruhi kemampuan berbahasa dan
pengucapan. Masalah dispraksia terjadi ketika otak mencuba memerintahkan
supaya melaksanakan apa yang mesti dilakukan, namun kemudian signal perintah
otak tidak sampai ke bahagian yang terlibat.
3.2
Ciri-ciri Dispraksia
Portwood (2000)
memberi ciri-ciri kanak-kanak dispraksia yang boleh dilihat dari segi beberapa
aspek.
3.2.1
Masalah Pemakanan
Semasa bayi sehingga
umur kanak-kanak tersebut tiga tahun, dia akan menunjukkan kesukaran untuk
menelan makanan atau minuman. Selepas itu, mereka masih mempunyai masalah
apabila makan kerana tidak dapat menggunakan sudu. Mereka lebih suka
makan dengan tangan. Selain itu, mereka sering menumpahkan air daripada
gelas minuman.
3.2.2
Masalah Tidur
Kanak-kanak
dispraksia mempunyai masalah tidur. Mereka tidak dapat mengikut rutin
tidur dan sering berjaga pada tengah malam. Apabila mereka terjaga,
adalah susah untuk mereka tidur semula kecuali mereka merasa selamat dan
dipujuk untuk tidur semula.
3.2.3
Masalah Koordinasi Motor
Kanak-kanak berjalan
secara berjengket dengan keseimbangan yang lemah dan tangan sentiasa
melambai-lambai. Mereka tidak suka aktiviti-aktiviti memanjat dan
terdapat kanak-kanak yang gayat. Selain itu, mereka sentiasa melanggar
objek-objek dan juga orang di sekitarnya. Jika mereka berlari atau
melompat, tangan kanak-kanak dibiarkan ditepi atau seperti melambai-lambai.
Mereka juga mempunyai
kemahiran motor halus yang lemah. Mereka tidak dapat memegang pensil
dengan betul dan begitu juga dengan gunting. Oleh itu, tulisan dan
lukisan mereka adalah tidak jelas dan kadangkala tidak dapat dibaca atau
dikenalpasti ape yang dilukis.
3.2.4
Masalah Komunikasi
Kanak-kanak ini
dikenalpasti oleh rakan-rakan mereka sebagai individu yang berlainan. Hal
ini kerana kanak-kanak tersebut mempunyai masalah dalam permainan kooperatif
dan juga masalah komunikasi. Mereka itu lebih gemar bermain berseorangan
namun berdekatan dengan rakan-rakan mereka dan juga lebih suka duduk bersama
orang dewasa daripada dengan kanak-kanak lain. Selain itu, respons mereka
adalah lebih lambat berbanding dengan rakan sebaya mereka. Jika bercakap,
suara mereka biasanya kuat dan seperti menjerit.
3.2.5
Masalah Penulisan
Masalah penulisan
berkait rapat dengan masalah koordinasi motor halus. Hal ini kerana
perlakuan memegang pensil menggunakan motor halus. Disebabkan mereka
tidak mahir memegang pensil atau tidak memegang pensil dengan betul, mereka
memerlukan masa yang lebih untuk menyiapkan sesuatu tugasan. Kemahiran menyalin
dan melukis mereka adalah sangat lemah. Latihan dan pengulangan kurang
memberi kesan atau tidak memberi kesan apa-apa terhadap kemahiran perkembangan
kanak-kanak.
3.3
Punca-punca Disleksia
Menurut Macintyre
(2000), punca-punca dispraksia dalam kalangan kanak-kanak tidak dikenalpasti
dengan jelas. Beliau menulis bahawa menurut Lehmkuyl (1984), kanak-kanak
ini tidak mempunyai tanda-tanda luar biasa dari segi fizikal dan neurologi
untuk menerangkan ketidakupayaan mereka ini. Namun begitu, Kirby (1999) telah
cuba untuk memberi punca-punca dispraksia.
3.3.1
Genetik
Kirby (1999)
menyatakan bahawa ketidakupayaan dispraksia boleh diturunkan. Menurut
sebuah kajian yang dijalankan oleh Pauc (2005), jika terdapat seorang individu
yang menghidap dispraksia dalam keluarga sebelah ibu, ibu akan mempunyai risiko
37% untuk mendapat anak dispraksia. Manakala, jika pada sebelah ayah
terdapat seseorang individu yang mempunyai dispraksia, ibu akan mempunyai
risiko 60% untuk melahirkan anak yang mempunyai dispraksia.
3.3.2
Masalah Ibu semasa Mengandung
Menurut Kirby (1999),
masalah ini membawa maksud bahawa ketidakupayaan disebabkan oleh
persekitaran. Mungkin ibu yang mengandung tidak mengamalkan cara
pemakanan yang seimbang dan juga mengambil dadah secara haram atau dadah yang
dibenarkan, iaitu dalam bentuk ubat yang diberi doctor. Jika ibu tersebut
merokok semasa mengandung, juga boleh memberi kesan kepada janin. Selain
itu, Macintyre (2000) menambah bahawa kemungkinan bayi yang dilahirkan
mempunyai berat yang kurang daripada normal, mempunyai jangkitan viral atau
tidak cukup oksigen semasa dilahirkan.
3.3.3
Sakit
Kirby (1999)
menyatakan bahawa kanak-kanak mungkin mempunyai ‘glue ear’. Ini mungkin
menyebabkan kebolehan mereka untuk memperoleh kemahiran bahasa terjejas.
Kanak-kanak mempunyai masalah dalam membezakan bunyi dan kurang memberi
tumpuan. Namun, ini bukan bermaksud kanak-kanak itu mempunyai ADD, iaitu Attention
Deficit Disorder. Glue Ear adalah biasa dan mempunyai pengaruh
yang besar ke atas ketidakupayaan dispraksia.
3.4
Statistik Dispraksia
Menurut Kirby (1999)
terdapat 1 daripada 12 kanak-kanak yang menghidap dispraksia. Daripada
kanak-kanak tersebut, 3 daripada 4 kanak-kanak tersebut merupakan kanak-kanak
lelaki. Namun, Portwood (2000) menyatakan 4 daripada 5 kanak-kanak adalah
kanak-kanak lelaki. Ini disokong oleh Hicks (2008). Hicks juga
menambah bahawa 10% kanak-kanak mempunyai dispraksia, dari itu 2% yang
menghidap dispraksia yang teruk. Selain itu, Mother and Baby, menyatakan
bahawa 1 daripada 30 kanak-kanak mengalami dispraksia.
4.0
AUTISME
4.1
Definisi Autisme
Autisme merupakan satu gangguan biological yang agak kompleks yang berlaku
dalam kehidupan seseorang kanak- kanak itu. Menurut Pakar
Psikiatri Kanak-Kanak dan Remaja, Hospital Universiti Kebangsaan Malaysia
(HUKM), Dr. Zasmani Shafiee, autisme adalah gangguan perkembangan otak
kanak-kanak yang menyebabkan mereka akan mengalami masalah tertentu. Pada
1943, Leo Kanner telah mengenalpasti gejala yang menjelaskan ciri-ciri
autisme. Kanner pula (1943/ 1983) menghuraikan istilah autistik sebagai "mengelakkan
diri dari reality atau kehidupan sebenar." Sebelum Kanner,
kanak-kanak yang mengalami masalah autisme dilabelkan sebagai"schizophrenia,
febble minded, idiot, mentally retarded, mbecile, childhood schizophrenia,
early infantile autism, childhood onset pervasive deveopmental
disorder”. Anggapan apabila dewasa mereka menjadi
schizophrenia diakui tidak benar oleh beberapa pengamal profesional.
Kanner menghuraikan kanak-kanak ini mempunyai daya ingatan yang tinggi, lambat
perolehan pertuturan dan bahasa (termasuk sebutan terbalik, ekolalia, dan
masalah literasi) dan terlalu menekankan perlakuan yang sama. Perkataan
"autisme" dipinjam dari perkataan yang pernah digunakan untuk
menjelaskan sifat schizophrenia yang bermaksud menarik diri daripada
perhubungan dan menutup diri dari dunia luar.
Kanak- kanak yang mengalami autisme ini mempunyai masalah dalam interaksi
sosial dan komunikasi. Oleh yang demikian, mereka akan mengalami masalah
untuk berbual dengan orang yang terdapat di sekeliling mereka. Kanak-
kanak yang mempunyai autisme mampunyai tingkah laku yang agak pelik.
Mereka gemar melakukan sesuatu perkara berulang- ulang. Contohnya, mereka
gemar mengulang ayat- ayat yang sama.
Keadaan fizikal kanak-kanak autisme yang normal seperti kanak-kanak lain
membuatkan kelainan yang ada pada mereka sukar dikesan melainkan kita melihat
beberapa gejala biasa yang mungkin ada pada mereka. Masa kini,
autisme boleh dirawat tetapi tidak dapat dipulihkan. (Walaupun terdapat
organisasi bergelar Sembuhkan Autisme Sekarang "Cure Autism Now").
Diagnosis dan latihan awal amat penting bagi perkembangan masa hadapan
kanak-kanak yang mempunyai autisme.
4.2
Ciri-Ciri Autisme
Terdapat banyak ciri dalam mengenalpasti kanak- kanak yang mempunyai
autisme. Pertama, dari aspek tingkah laku. Kanak- kanak yang
menghidap autisme akan lebih gemar bersendirian. Kanak- kanak sebegini
tidak gemar bergaul dengan orang di sekelilingnya seperti rakan- rakan, guru
termasuklah ahli keluarga yang terdekat. Kanak- kanak ini juga sukar
memberi kerjasama dalam kumpulan ataupun rakan sekelas mereka. Selain
itu, mereka tidak suka didakap atau dipeluk dan mereka akan meronta- ronta jika
tindakan ini dilakukan terhadap diri mereka. Kontak mata juga tidak akan
wujud dengan orang yang sedang bercakap dengan mereka. Tingkah laku
mereka menggambarkan seolah- olah mereka ini tergolong dalam orang pekak kerana
mereka tidak akan mempedulikan sesiapa sahaja yang sedang berkomunikasi dengan
mereka. Mereka tidak dapat memberitahu apa yang mereka hajati sebaliknya
hanya mampu menarik tangan ibu bapa atau penjaga dan membawa kepada sesuatu
yang mereka hajati itu, sebagai menyatakan apa yang mereka mahukan.
Contohnya, mereka akan meminta bantuan daripada orang lain untuk mengambil
sesuatu, walaupun barang itu berada dekat atau boleh diambil sendiri oleh
mereka. Sesetengah kanak-kanak autisme akan meronta-ronta atau menangis
dengan kuat apabila kehendaknya tidak dituruti dan keadaan inilah yang
membuatkan sesetengah ibu bapa tidak mahu membawa mereka keluar
berjalan-jalan.
Dari segi permainan pula, disebabkan kanak-kanak autisme juga kurang daya
imaginasi semasa bermain, mereka lebih gemar bermain sendirian. Cara
mereka bermain juga agak ganjil suka memutar sesuatu objek, gemar mengatur atau
menyusun sesuatu benda seperti permainan dan buku. Kanak- kanak ini juga
hanya menumpukan perhatian kepada satu objek sahaja seperti tayar kereta
mainan.
Dalam aspek bahasa pula, terdapat beberapa ciri yang boleh dikenalpasti dalam
kanak- kanak yang mempunyai autisme. Kebolehan untuk kanak- kanak autisme
berbahasa adalah terhad. Mereka tidak dapat bertutur dengan baik,
perkara yang dituturkan tanpa makna dan tidak mempunyai kebolehan bertanya
soalan dengan baik dan hanya boleh bertutur dengan bahasa yang hanya difahami
mereka sendiri. Perkara ini disebabkan oleh fungsi bahasa yang tidak
diperolehi secukupnya. Mereka yang mempunyai autisme dilihat sebagai
kanak- kanak yang suka bercakap dan kadang kala bercakap secara berlebihan
dalam topik tertentu, gemar bercakap tentang perkara yang sama, di ulang
beberapa kali dan juga suka meniru percakapan orang lain tanpa memahaminya.
Kesemua ciri ini dapat dilihat dengan jelas ketika kanak- kanak ini mencecah
usia tiga tahun hingga empat tahun. Namun, terdapat kes- kes tertentu di
mana aspek tingkah laku dapat dilihat lebih awal iaitu ketika berumur 18 bulan
lagi.
Menurut Dr. Zasmani Shafiee , daripada Psikiatri Kanak-Kanak dan Remaja,
Hospital Universiti Kebangsaan Malaysia (HUKM), masih ada harapan untuk
memulihkan kanak- kanak autisme iaitu dengan komitmen padu daripada
seluruh keluarga dan guru-guru yang terlibat secara langsung. Beliau
menyatakan bahawa, terapi berterusan seperti yang dilakukan di pusat-pusat khas
untuk kanak-kanak autisme seperti yang terdapat di Sabah, membolehkan
kanak-kanak ini dipulihkan daripada masalah ini. Bagaimanapun ia memerlukan
komitmen daripada semua pihak. Sehubungan itu, beliau turut menyatakan
bahawa, ibu bapa perlu membawa anak mereka untuk membuat pemeriksaan
kesihatan sekiranya anak- anak kecil mereka belum boleh bercakap di usia dua
tahun atau pada usia yang lebih muda.
Antara proses yang dijalankan untuk rawatan ialah, sebelum pakar menentukan
jenis terapi yang bersesuaian, mereka akan melalui beberapa peringkat ujian
termasuk ujian pendengaran. Jika terdapat beberapa gejala autisme dan ujian
lain menunjukkan kanak-kanak tersebut menghadapi masalah tersebut, ibu bapa
akan dinasihatkan untuk melakukan beberapa terapi di rumah. Dr. Zasmani
Shafiee menyatakan bahawa, program latihan awal amat penting untuk kanak- kanak
autisme dan sekiranya mereka dapat berkomunikasi di awal usia, masalah tingkah
laku boleh dikurangkan atau dibentuk. Tumpuan khusus amat penting bagi
memastikan mereka benar-benar boleh berkembang dengan baik dan dapat bergaul
secara sedikit demi sedikit dengan rakan- rakan.
4.3
Faktor- Faktor Autisme
Punca sebenar autisme tidak diketahui tetapi
beberapa teori terakhir mengatakan faktor genetik memainkan peranan penting
yang menyebabkan berlakunya keadaan austistik pada kanak-kanak. Malah
kini, turut dikenal pasti dalam punca berlakunya autistik adalah akibat
pencernaan. Lebih dari 60% kanak-kanak autistik mempunyai sistem
pencernaan yang kurang baik. Makanan seperti susu berasaskan haiwan dan tepung
gandum tidak dapat dicernakan dengan baik dan ini menyebabkan protein daripada
makanan ini tidak berubah menjadi asid amino ataupun pepton, iaitu bentuk
rantaian yang mana akhirnya dibuang melalui kencing.
Bagi kanak-kanak autistik, pepton ini diserap kembali oleh tubuh, memasuki aliran darah, terus ke otak dan diubah menjadi morfin iaitu casomorfin dan gliadrofin, yang merosakkan sel-sel otak dan menyebabkan fungsi otak terganggu. Fungsi otak yang terganggu adalah melibatkan fungsi kognitif, komunikasi reseptif, perhatian dan tingkah laku.
Selain itu juga, pemakanan yang tidak berzat, pendarahan, keracunan
makanan,pengaruh virus yang dihidapi oleh si ibu semasa hamil seperti rubela
dan herpes turut mempengaruhi pertumbuhan sel otak yang dapat menyebabkan
fungsi otak bayi yang dikandung terganggu terutama dalam aspek fungsi
pemahaman, komuni-kasi dan interaksi.
4.4
Statistik Autisme
Dianggarkan satu daripada
500 kanak-kanak di Malaysia mengalami masalah autisme dan statistik menunjukkan
kini terdapat kira-kira 47,000 penduduk Malaysia menghidap autisme.
Daripada jumlah ini, empat atau lima orang bagi setiap 10,000 pesakit mengalami
autisme tulen yang mengakibatkan mereka kehilangan keupayaan memahami keadaan
sekeliling, kecuali diri sendiri. Hampir 70 peratus kanak-kanak
autisme ada masalah terencat akal pada tahap berbeza. Ini telah menyebabkan
proses pembelajaran mereka lebih lambat, mempunyai masalah berinteraksi,
berkomunikasi serta tingkah laku.
Manakala di China pula, pada tahun 2005, dianggarkan seramai 1.8 juta
kanak- kanak di negara itu mempunyai Autisme.
5.0
SINDROM RETT
5.1
Definisi Sindrom Rett
Sindrom Rett adalah penyakit tumbesaran otak
yang sering berlaku di kalangan kanak-kanak perempuan. Sindrom ini telah mula
ditemui dan jelaskan oleh Dr. Andreas Rett, seorang physician Austria dalam
jurnalnya pada tahun 1966. Sindrom ini menunjukkan simptom yang berlainan
dikalangan kanak-kanak. Sindrom Rett adalah penyakit genetik iaitu terdapat
mutasi pada kromosom X. Antara nama lain sindrom Rett adalah
Austism-Dementia-Ataxia loss of Purposeful Hand Use Syndrome dan juga Cerebroatrophic
Hyperammonemia
5.2
Ciri- Ciri Sindrom Rett
Kanak-kanak sindrom rett akan mengalami
tumbesaran yang normal selepas lahir. Kemudian, simptom fizikal dan mental akan
muncul. Kebiasaannya, individu dengan sindrom rett akan menunjukkan kelakuan
seperti akustik pada peringkat awal.
Antara ciri sindrom rett ialah, hipotonia (tangan dan kaki), tumberasaran
kepala yang lambat antara umur 5-6 bulan, perubahan perkembangan, masalah
perkembangan pertuturan yang serius, hilang keupayaan tangan, tidak berupaya
membuat pergerakan dengan betul, tidak stabil apabila bergerak(stiff gait),
hilang keupayaan sosial, sawan, sasalah pernafasan, skoliosis, dan juga
lelehan air liur dari mulut
5.3
Punca Sindrom Rett
Antara
punca sindrom rett ialah, berkaitan dengan mutasi gen MECP2. Gen
MECP2 terdapat pada kromosomX. Gen ini dipercayai boleh mengawal gen-gen yang
lain. Gen ini mempunyai panduan untuk membina protein MeCP2 ( methyl
cytosine binding protein 2). 80% pesakit sindrom Rett mempunyai mutasi
gen ini.
Kedua, ialah mutasi gen CLDK5. Gen
CLDK5 memberi panduan untuk membina protein yang penting untuk perkembang otak
secara normal. Mutasi gen ini sering dikaitkan dengan kejadian sawan
dikalangan pesakit sindrom Rett. Selain itu, mutasi ini adalah penyebab kepada
sindrom Rett atipikal.
5.3 Statistik
Sindrom Rett
Sindrom ini jarang berlaku, ianya berlaku satu
diantara 10000-15000 dikalangan bayi perempuan yang lahir. Semua bangsa dan
kaum etnik tidak terkecuali untuk mendapat penyakit ini. Sindrom Rett yang
berlaku dikalangan lelaki selalunya akan mati sejurus selepas lahir berikutan
lelaki hanya mempunyai satu kromosom X berbanding dua kromosom X untuk
perempuan.
Di Amarika Syarikat, nisbah bilangan penghidap sindrom rett adalah, seorang
nisbah 10 000 hingga 22 000 bagi kanak- kanak perempuan. Ini
bermakna, penghidap sindrom rett adalah 0.01% atau
27,200.
6.0
SINDROM ASPERGER
6.1
Definisi Sindrom Asperger
Sindrom ini mula dikenal pasti oleh seorang
pakar psikiatri dari Austria, Hans Asperger (1944). Pada asalnya, sindrom
ini diberi nama psikopati austistik kerana wujudnya masalah kelainan
personaliti. Kemudian diberi nama Sindrom Asperger kerana untuk
mengelakkan masyarakat tersilap tafsir antara psikopati autistic dengan tingkah
laku sosiopatik. Sindrom ini merupakan suatu gejala kelainan perkembangan
syaraf otak.
6.2
Ciri- Ciri Sindrom Asperger
Pada kebiasaanya,
sindrom asperger, kerap berlaku pada kanak- kanak lelaki dan biasanya tidak
dapat dikenal pasti sebelum berumur tiga tahun. Antara ciri- ciri sindrom
ini ialah, pertama, dari segi percakapan dan bahasa. Mulanya, kanak-
kanak ini akan bercakap seperti kanak- kanak yang lain. Perkembangan
bahasa mereka boleh tercapai tetapi mereka akan sering mengalami masalah dari
segi sebutan. Percakapan mereka sering meleret dan hanya menumpukan
kepada perkara yang diminatinya sahaja. Kanak- kanak ini sering mengulangi
perkataan atau rangkai kata dan ada kalanya mencipta perkataan yang hanya
difahami oleh diri mereka sahaja. Bahasa yang digunakan oleh mereka
kelihatan seperti meniru daripada orang sekeliling mereka ataupun bahasa yang
diperolehi daripada buku atau drama- drama di televisyen.
Daripada aspek interaksi sosial pula, kanak- kanak sindrom asperger tidak mudah
memahami ataupun menilai perasaan, reaksi, air muka atau gerak geri seseorang
semasa sedang berkomunikasi. Kanak- kanak ini tidak mempunyai perasaan
empati. Ada ketikanya, mereka gemar merenung orang lain, seolah- olah
sedang mencari sesuatu. Mereka juga mempunyai masalah sosial, tetapi
bukan mereka memencilkan diri mereka tetapi mereka kurang mengerti keadaan
untuk mengikut peraturan sosial.
Daripada aspek koordinasi motor pula, kanak- kanak sindrom asperger mempunyai
kelemahan dalam mengkoordinasikan tubuh badan mereka. Kebanyakan mereka
tidak cekap dalam permainan yang memerlukan pergerakan motor serta mempunyai
kesukaran untuk menulis.
Namun, kanak- kanak sindrom asperger, mempunyai keistimewaan dalam perkara-
perkara tertentu. Mereka mempunyai daya ingatan yang baik dalam perkara-
perkara yang diminati sehingga kadang kala, mereka berusaha mendapatkan seberapa
banyak maklumat tentang perkara yang diminatinya itu.
6.3
Punca Sindrom Asperger
Faktor genetik menjadi penyebab
munculnya Sindrom Asperger. Penderita sindrom ini seringkali mempunyai
ayah yang mengalami kesulitan dalam interaksi sosial. Faktor lain ialah
kandungan ibu, iaitu semasa proses kehamilan, dan ketika ingin bersalin mampu
menjadi penyebab sindrom ini pada anak.
6.4
Statistik Sindrom Asperger
Menurut Kasmani dan
Zasmani (1995), dalam setiap 10,000 orang yang mempunyai kecerdasan normal, 10
hingga 26 mempunyai sindrom Asperger dan dalam setiap 10,000 yang terencat
akal, terdapat 0.4 yang mempunyai sindrom Asperger. Kanak-kanak lelaki
lebih cenderung menghidap sindrom ini berbanding dengan kanak-kanak perempuan
iaitu nisbah 4:1. (National Institute of Neurological Disorders &
Stroke, 2008)
7.0
SINDROM DOWN
7.1
Definisi Sindrom Down
Sindrom Down merupakan gangguan
kromosom yang disebabkan oleh ciri- ciri fizikal yang boleh
diidentitikan dan biasanya disebabkan lambat dalam perkembangan fizikal dan
intelektual. Sindrom down dinamakan sempena nama John Langdon Down,
doktor British yang pertama kali menggambarkannya pada tahun 1866. Masalah
sindrom down ini wujud apabila bayi yang dilahirkan dengan mempunyai masalah
genetik iaitu mempunyai masalah kromosom ke-21. Ramai pernah mendengar
namun ramai juga cetek pengetahuan mengenainya. Ia bukan penyakit moden
atau penyakit 'orang kaya', malah Sindrom Down (SD) tidak tepat dikatakan
penyakit. Sindrom down boleh dikenal pasti semasa kelahirannya.
Namun, kelainan ini boleh dikesan semenjak daripada bayi tersebut berada dalam
kandungan ibunya lagi. Sering kali Sindrom Down dikaitkan dengan
kelemahan keupayaan berfikir (kognitif) dan tumbesaran kanak-kanak dan juga
perwatakan muka.
7.2
Ciri- ciri Sindrome Down
Kanak- kanak sindrom
down mempunyai beberapa ciri khusus yang boleh dikenal pasti. Pertama
dari aspek fizikal iaitu sifat pada kepala, muka dan leher. Mereka
mempunyai iras muka yang hampir sama dan muka mereka agak leper.
Mempunyai pangkal hidung yang kemek. Jarak diantara dua mata agak jauh dan
berlebihan kulit di sudut dalam. Saiz mulut kanak- kanak sindrom down adalah
kecil dan saiz lidah mereka agak besar menyebabkan lidah selalu terjelir.
Pertumbuhan gigi lambat dan tidak teratur. Selain daripada itu, mereka
mempunyai paras telinga yang lebih rendah dan biasanya kepala mereka lebih
kecil dan agak leper daripada bahagian depan ke belakang serta mempunyai leher
yang agak pendek berbanding kanak- kanak normal.
Selain daripada itu, mereka juga mempunyai tangan, lengan dan kaki yang
berlainan daripada kanak- kanak yang normal. Sifat yang jelas ialah, tangan
mereka mempunyai jari-jari yang agak pendek dan jari kelingking membengkok ke
dalam. Tapak tangan mereka biasanya hanya terdapat satu garisan urat
dinamakan "simian crease". Pada bahagian kaki pula, kanak-
kanak sindrom down mempunyai kaki yang agak pendek dan jarak di antara ibu jari
kaki dan jari kaki kedua agak jauh terpisah serta keadaan tapak kaki yang agak
leper.
Otot- otot bagi kanak- kanak sindrom down juga mempunyai masalah tertentu iaitu
mereka mempunyai otot yang lemah menyebabkan mereka menjadi lembik dan
menghadapi masalah lewat dalam perkembangan motor kasar.
Dalam pada itu juga, kanak- kanak seperti ini turut mempunyai masalah di dalam
organ dalaman tubuh mereka terutamanya usus dan jantung. Masalah usus
yang timbul ialah, pertama, salur esofagus yang tidak terbuka (atresia) ataupun
tiada saluran sama sekali di bahagian tertentu esofagus. Biasnya ia dapat
dikesan semasa berumur satu hingga dua hari iaitu ketika bayi mengalami masalah
menelan air liurnya dan yang kedua ialah, salur usus rectum atau bahagian usus
yang paling akhir (dubur) yang tidak terbuka langsung atau penyempitan yang
dinamakan "Hirshprung Disease". Keadaan ini disebabkan sistem
saraf yang tidak normal di bahagian rektum. Biasanya bayi akan mengalami
masalah pada hari kedua dan seterusnya selepas kelahiran di mana perut membuncit
dan susah untuk buang air besar.
Selain itu, bayi sindrom down juga akan mengalami masalah pada bahagian jantung
mereka. Masalah jantung yang paling kerap berlaku ialah jantung berlubang
seperti Ventricular Septal Defect (VSD) iaitu jantung berlubang di antara bilik
jantung kiri dan kanan atau Atrial Septal Defect (ASD) iaitu jantung berlubang
diantara atria kiri dan kanan. Masalah lain adalah termasuk salur
ateriosis yang berkekalan (Patent Ductus Ateriosis / PDA). Bagi
kanak-kanak sindrom down boleh mengalami masalah jantung berlubang jenis
kebiruan (cynotic spell) dan susah bernafas.
Antara masalah perubatan lain yang timbul dalam kalangan kanak- kanak sindrom
down ialah, kanak-kanak sindrom down mungkin mengalami masalah Hipotiroidism
iaitu kurang hormon tairoid. Masalah ini berlaku di kalangan 10%
kanak-kanak sindrom down. Kanak-kanak sindrom down mempunyai ketidakstabilan di
tulang-tulang kecil di bahagian lener bolih menyebabkan berlakunya penyakit
lumpuh (atlantoaxial instability) dimana ianya berlaku di kalangan 10%
kanak-kanak sindrom down. Sebahagian kecil mereka mempunyai risiko untuk
mengalami kanser sel darah putih iaitu leukimia.
7.3
Punca Sindrom Down
Dikatakan bahawa ibu-ibu yang
berumur 35 tahun ke atas semasa mengandung mempunyai risiko yang lebih tinggi
untuk melahirkan anak Sindrom Down. Perkara ini disebabkan oleh kelebihan
kromosom 21. Keadaan ini disebabkan oleh "non-dysjunction" kromosom
yang terlibat iaitu kromosom 21 dimana semasa proses pembahagian sel secara
mitosis pemisahan kromosom 21 tidak berlaku dengan sempurna. Perkara ini
terjadi kepada 95% kanak- kanak yang berkemungkinan mendapat sindrom
down. Manakala, 5% lagi kanak-kanak sindrom down disebabkan oleh
mekanisma yang dinamakan "translocation". Keadaan ini biasanya
berlaku oleh pemindahan bahan genetik dari kromosom 14 kepada kromosom
21. Bilangan kromosomnya normal iaitu 23 pasang atau jumlah kesemuanya 46
kromosom. Mekanisma ini biasanya berlaku pada ibu-ibu di peringkat umur yang
lebih muda. Sebahagian kecil Sindrom Down disebabkan oleh mekanisma yang
dinamakan "mosaic".
8.0 KESIMPULAN
Kanak-kanak yang
mempunyai ketidakupayaan seperti yang dibincangkan memerlukan perhatian dan
penjagaan yang khusus. Mereka memerlukan kasih saying, perhatian dan
kesabaran guru serta ibu bapa. Ini memerlukan pengorbanan yang tinggi
sehingga boleh menjadikan guru dan ibu bapa atau penjaga hilang semangat,
terutamanya bila perkembangan kanak-kanak terbatas. Mendidik kanak-kanak
ini adlah sangat mencabar dan menuntut kesabaran dan komitmen yang tinggi dari
guru. Oleh, itu guru-guru di sekolah pendidikan khas perlu menolong
kanak-kanak seperti ini yang tidak dapat mengikuti pembelajaran harian seperti
kanak-kanak yang biasa. Guru perlu mengenalpasti ketidakupayaan
kanak-kanak tersebut berdasarkan ciri-ciri yang diberi dan mengambil tindakan
atas apa yang harus dilakukan. Dengan ini, harapan supaya kanak-kanak
yang mempunyai ketidakkupayaan seperti yang dibincangkan berpeluang mendapat
pendidikan seperti kanak-kanak lain dan tidak ketinggalan tercapai.
SUMBER: http://notapendidikankhasku.blogspot.my/2013/01/jenis-jenis-pendidikan-khas.html
Tiada ulasan:
Catat Ulasan